Yapay zeka, insan benzeri düşünme, öğrenme ve karar verme yeteneklerini bilgisayar sistemleri aracılığıyla taklit eden teknolojiyi ifade etmektedir. Günlük yaşamda ve iş dünyasında giderek daha geniş bir kullanım alanı bulan bu teknolojiye ilişkin veriler, bu haber bülteni aracılığıyla ilk kez resmi istatistik olarak sunulmaktadır. Söz konusu bülten, Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması ve Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarına dayalı olarak hazırlanmıştır. Çalışmaların metodolojisine ilişkin ayrıntılı bilgiler, ilgili haber bültenleri ekinde ve metaveri bölümünde yayımlanmaktadır.
Yapay zeka teknolojilerinin girişimler ve bireyler tarafından nasıl kullanıldığını ortaya koymak ve bu alandaki gelişmeleri izlemek amacıyla, Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması kapsamında 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerde 2021 yılından itibaren her yıl yapay zeka kullanımına ilişkin veri elde edilmektedir. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması kapsamında ise 16-74 yaş grubu bireyler için ilk kez 2025 yılında üretken yapay zeka kullanımına dair veri elde edilmiştir.
Girişimlerde yapay zeka kullanımı, yazılım tabanlı ya da cihazlara gömülü sistemler aracılığıyla öngörüler, öneriler veya kararlar üreten teknolojiler olarak tanımlanmaktadır. Buna; içerik üreten yapay zeka uygulamaları, sohbet robotları ve sanal asistanlar, yüz veya konuşma tanıma sistemleri, makine öğrenmesine dayalı veri analizleri ile depo otomasyonunda kullanılan otonom robotlar veya paket taşımada kullanılan otonom dronlar örnek olarak gösterilebilir. Bireylerde ise yapay zeka kullanımı, üretken yapay zeka araçlarının bilinçli ve kasıtlı olarak içerik üretmek amacıyla kullanılması olarak tanımlanmaktadır. Bu içerikler metin, görsel, yazılım kodu, video, müzik ve benzeri farklı formatlarda olabilir.
Girişimlerin %7,5’i yapay zeka kullandığını beyan etti
Yapay zeka teknolojilerinden herhangi birini kullandığını belirten girişimlerin oranı, 2021 yılında %2,7 iken bu oran 2025 yılında %7,5 oldu. Yapay zeka kullanan girişimler çalışan sayısı büyüklük grubuna göre incelendiğinde; 2025 yılında 10-49 çalışanı olan girişimlerin %6,6’sının, 50-249 çalışanı olan girişimlerin %9,6’sının ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin %24,1’inin herhangi bir yapay zeka teknolojisi kullandığı görüldü. Bu oranlar, 2021 yılında 10-49 çalışanı olan girişimlerde %2,3, 50-249 çalışanı olan girişimlerde %3,6 ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde %9,6 idi.
Büyüklük grubuna göre yapay zeka kullanan girişimlerin oranı, 2021-2025
Kaynak: TÜİK, Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2021-2025
Yapay zeka en fazla bilgi ve iletişim faaliyeti yürüten girişimler tarafından kullanıldı
Yapay zeka teknolojilerinden herhangi birini kullandığını belirten girişimler ekonomik faaliyet grubuna göre incelendiğinde; yapay zekanın en fazla %47,1 ile “bilgi ve iletişim” faaliyeti yürüten girişimler tarafından kullanıldığı görüldü. Bu ekonomik faaliyet grubunu %21,1 ile “finans ve sigorta” faaliyeti yürüten girişimler ve %15,2 ile “bilgisayarların ve iletişim araç ve gereçlerinin onarımı” faaliyetini yürüten girişimler izledi.
Ekonomik faaliyet grubuna göre yapay zeka kullanan girişimlerin oranı, 2025
Kaynak: TÜİK, Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2025
Girişimlerde yapay zekanın en yaygın kullanım amacı pazarlama veya satış oldu
Yapay zeka teknolojilerinden herhangi birini kullandığını belirten girişimlerin yapay zeka kullanma amaçları incelendiğinde; 2025 yılında girişimlerin en fazla %46,5 ile pazarlama veya satış amacıyla yapay zeka yazılım veya sistemlerini kullandığı tespit edildi. Bunu, %41,1 ile üretim veya hizmet süreçleri amacıyla kullanım, %41,0 ile Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) veya yenilik faaliyeti amacıyla kullanım ve %40,0 ile işletme süreçleri ve yönetim organizasyonu amacıyla kullanım takip etti. Muhasebe, kontrol veya finans yönetimi amacıyla yapay zeka kullanımı %33,7, bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği amacıyla yapay zeka kullanımı %22,6, lojistik faaliyetler amacıyla yapay zeka kullanımı ise %13,6 oldu.
Kullanım amacına göre yapay zeka kullanan girişimlerin oranı, 2025
Kaynak: TÜİK, Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2025
Birden fazla seçenek işaretlenebildiği için toplam 100 olmayabilir.
Yapay zeka kullanmayan girişimlerin %9,0’ı yapay zeka kullanmayı düşündüğünü belirtti
Herhangi bir yapay zeka teknolojisi kullanmadığını ancak kullanmayı düşündüğünü beyan eden girişimlerin oranı 2025 yılında %9,0 oldu. Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre yapay zeka kullanmayan ancak kullanmayı düşünen girişimlerin oranı; 10-49 çalışanı olan girişimlerde %8,4, 50-249 çalışanı olan girişimlerde %10,4 ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde %18,2 oldu.
Yapay zekayı kullanmamada en önemli neden girişimde uzmanlık eksiğinin bulunması oldu
Yapay zeka teknolojilerinden herhangi birini kullanmadığını ancak kullanmayı düşündüğünü belirten girişimlerin yapay zekayı kullanmama nedenleri incelendiğinde; en önemli nedenin %74,2 ile girişimde ilgili uzmanlık eksiğinin bulunması olduğu görüldü. Bunu, %67,4 ile maliyetlerin çok yüksek olması ve %62,4 ile yapay zeka kullanımından kaynaklanan zarar durumunda sorumluluğun kimde olacağına dair hukuki belirsizlikler gibi hukuki sonuçların net olmaması izledi.
Çalışan sayısı büyüklük grubuna göre girişimlerin yapay zeka kullanmama nedenleri, 2025
Kaynak: TÜİK, Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2025
Birden fazla seçenek işaretlenebildiği için toplam 100 olmayabilir.
Yapay zekayı gençler daha fazla kullandı
Üretken yapay zeka kullandığını beyan eden bireylerin oranı 2025 yılında %19,2 oldu. Bu oran, cinsiyete göre incelendiğinde erkeklerin %19,4’ünün kadınların %18,8’inin yapay zeka kullandığı görüldü. Yapay zeka kullanma oranı yaş grubuna göre analiz edildiğinde ise, en fazla %39,4 ile 16-24 yaş grubunda yer alan bireylerin yapay zeka kullandığı, bunu %30,0 ile 25-34 yaş grubunun, %15,5 ile 35-44 yaş grubunun takip ettiği saptandı. Yapay zeka kullanım oranının en düşük olduğu yaş grubu ise 65-74 yaş grubunda oldu.
Cinsiyete ve yaş grubuna göre üretken yapay zeka kullanım oranı, 2025
Kaynak: TÜİK, Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2025
Eğitim seviyesi arttıkça yapay zeka kullanma oranı arttı
Yapay zeka kullanan bireyler eğitim durumuna göre incelendiğinde; 2025 yılında yapay zeka kullanma oranının en fazla %36,1 ile yükseköğretim mezunlarında olduğu belirlendi. Bunu, %22,8 ile lise veya mesleki lise mezunu, %17,2 ile ilköğretim veya ortaokul mezunu, %2,2 ilkokul mezunu bireyler takip etti. Bu oran cinsiyete göre incelendiğinde ise, ilkokul mezunları ve bir okul bitirmeyenler arasında erkeklerin kadınlara göre daha yüksek oranda yapay zeka kullandığı, ilköğretim veya ortaokul, lise veya mesleki lise ile yükseköğretim mezunlarında kadınların kullanım oranının erkeklerin üzerinde olduğu görüldü.
Cinsiyete ve eğitim durumuna göre üretken yapay zeka kullanım oranı, 2025
Kaynak: TÜİK, Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2025
Yapay zeka kullanan bireylerin %79,7’si yapay zekayı özel amaçlar için kullandı
Yapay zeka kullanan bireylerin %79,7’si yapay zekayı özel amaçlar için, %33,8’i mesleki amaçlar için ve %31,4’ü örgün eğitim için kullandı. Kullanım amaçları cinsiyete göre incelendiğinde; erkeklerde özel amaçlı kullanım oranı %81,9, mesleki amaçlı kullanım oranı %37,7 iken kadınlarda bu oranlar sırasıyla %77,4 ve %29,5 olarak kaydedildi. Örgün eğitim amaçlı kullanımda ise kadınların oranı %36,6 ile erkeklerin %26,7’lik oranının üzerinde gerçekleşti.
Yapay zeka kullanmayan her 10 kişiden 6’sı yapay zekaya ihtiyaç duymadığını belirtti
Yapay zeka kullanmadığını beyan eden bireylerin kullanmama nedenleri incelendiğinde; en yüksek oranın %63,3 ile yapay zekaya ihtiyaç duymama gerekçesinin olduğu görüldü. Bunu, %18,7 ile yapay zekanın nasıl kullanılacağını bilmemek, %12,4 ile yapay zekanın varlığından haberdar olmamak ve %5,5 ile gizlilik, güvenlik veya emniyetle ile ilgili endişeleri izledi.
Cinsiyete göre üretken yapay zeka kullanmama nedenleri, 2025
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
