Ortopedik cerrahi, son yıllarda teknolojiyle iç içe geçerek hasta konforunu artıran, iyileşme sürecini hızlandıran ve cerrahi hassasiyeti maksimum düzeye çıkaran yöntemlerle gelişmeye devam ediyor. Özellikle kalça ve diz gibi büyük eklemlerdeki cerrahilerde, robotik sistemler devreye girerek hem cerrahın işini kolaylaştırıyor hem de hastanın yaşam kalitesini kısa sürede yükseltiyor.
Robotik Diz Protezi Ameliyatı
Diz eklemi, vücut ağırlığını taşıyan ve hareket kabiliyetini doğrudan etkileyen en önemli yapılar arasında yer alır. Yaşlanma, travmalar veya dejeneratif eklem hastalıkları dizlerde kıkırdak kaybına ve ağrılı hareket kısıtlılıklarına yol açabilir. Bu gibi durumlarda cerrahi tedavi gündeme gelir ve klasik yöntemler yerini giderek daha fazla robot destekli tekniklere bırakmaktadır. Robotik Diz Protezi Ameliyatı, bu bağlamda devrim niteliğinde bir gelişmedir.
Bu ameliyat türünde, robotik sistemler sayesinde diz eklemine yerleştirilecek protez, hastanın anatomik yapısına birebir uygun olacak şekilde planlanır. Önceden yapılan 3D tomografik analizlerle dizin hassas ölçümleri alınır ve ameliyat sırasında robotik kollar yardımıyla cerrah yönlendirilir. Böylece milimetrik sapmaların bile önüne geçilerek protezin doğru yerleştirilmesi sağlanır.
Robotik sistemlerin bu ameliyatta sağladığı en büyük avantajlardan biri, kesilerin minimum seviyeye indirilmesi ve çevre dokuların korunmasıdır. Bu durum ameliyat sonrası iyileşme sürecini hızlandırırken, hastaların günlük yaşama daha çabuk dönmesini sağlar. Ayrıca, klasik diz protezi ameliyatlarına kıyasla daha az kanama, daha az ağrı ve daha kısa hastane yatışı gibi avantajlar da ön plana çıkar.
Robotik Kalça Protezi
Kalça eklemi, yürüme, oturma, merdiven çıkma gibi birçok temel hareketin merkezinde yer alır. Kireçlenme (osteoartrit), doğumsal kalça displazileri ya da travmalara bağlı bozulmalar, kalça hareketlerini kısıtlayabilir ve yoğun ağrıya neden olabilir. Bu tür durumlarda kalça protezi cerrahisi gündeme gelir. Geleneksel yöntemlerin yerine giderek daha fazla tercih edilen Robotik Kalça Protezi, hem cerrahi başarının hem de hasta memnuniyetinin arttığı bir yaklaşımdır.
Robotik kalça cerrahisinde ameliyat öncesi yapılan detaylı tomografi ve MR taramaları sayesinde, hastanın kalça yapısı üç boyutlu olarak modellenir. Bu model üzerinden, protezin yerleştirileceği açı, derinlik ve pozisyon önceden belirlenir. Ameliyat esnasında robotik sistem, bu planlamaya sadık kalınarak cerraha rehberlik eder. Cerrah da bu veriler doğrultusunda maksimum doğrulukla protezi yerleştirir.
Bu teknolojinin en dikkat çeken yönü, özellikle kalça yuvasının (asetabulum) ve uyluk kemiği başının açılarının en uygun şekilde hesaplanabilmesidir. Kalça protezlerinde protezin ideal açıyla yerleştirilmemesi, zamanla çıkıklara, bacak boyu eşitsizliklerine veya protezin gevşemesine neden olabilir. Robotik cerrahinin sunduğu hassasiyet, bu tür komplikasyonları neredeyse ortadan kaldırır.
Kalça Sıkışma Sendromu
Kalça eklemi çevresindeki kemik yapılar ve yumuşak dokular arasındaki dengesizlikler, zamanla mekanik sürtünmelere neden olarak ağrıya ve hareket kısıtlılığına yol açabilir. Bu durum, tıp dilinde Kalça Sıkışma Sendromu olarak tanımlanır. Özellikle genç ve aktif bireylerde, hatta sporcularda sık görülen bu sendrom, erken tanı ve doğru tedaviyle kontrol altına alınabilir.
Kalça sıkışma sendromunun temelinde, femur başı ile asetabulum (kalça yuvası) arasındaki uyumsuzluk yer alır. Normalde bu iki yapı arasında yeterli boşluk bulunur ve hareket sırasında herhangi bir temas yaşanmaz. Ancak bazı bireylerde femur başı normalden daha geniş ya da asetabulumun kenarları normalden daha çıkıntılı olabilir. Bu durumda hareket sırasında kemikler birbirine çarpar, çevredeki kıkırdak ve labrum yapılarında zedelenme oluşur.
Bu sendromun belirtileri arasında kasık bölgesinde ağrı, kalça hareketlerinde klik sesi, bacak kaldırmada zorlanma gibi semptomlar yer alır. Özellikle otururken ya da uzun süre ayakta kaldıktan sonra şiddetlenen ağrılar, günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyebilir. Erken evrede tanı konması durumunda fizyoterapi ve egzersizlerle kas yapısı güçlendirilerek şikayetler azaltılabilir.
